Dolgu ve Kanal Tedavisi
Sabah çayınızı yudumlarken birdenbire bir şey dişe dokunur, içiniz bir sızlar. “Aman, ufak tefek çürük, gider dolgu yapılır” diye düşünürsünüz. Çoğu zaman haklısınız; ama bazen o çürük, dişin canlı dokusu pulpaya kadar ilerlemiştir ve artık çare kanal tedavisindedir.
Dolgu (Restorasyon) Nedir, Ne Zaman Gerekir?
Diş çürüğü, travma ya da aşınma — diş yüzeyinde madde kaybı oluştuğunda devreye dolgu girer. Amaç, dişte oyulan bölgeyi kapatmak ve dişi eski formuna, fonksiyonuna kavuşturmaktır.
Kısacası: Dolgu, dişinizi “yeni baştan sıvayan” minik bir tadilat gibidir; yapı sağlam kaldığı sürece iş görür.
Dolguda Hangi Malzemeler Kullanılır?
| Malzeme | Artıları |
| Kompozit reçine | Diş renginde, civa içermez |
| Amalgam (gümüş) | Çok dayanıklı, ekonomiktir |
| Seramik (porselen/inley-onley) | Renk stabil, aşınmaya dirençli |
| Altın | En uzun ömür, diş dostu |
“Dolgu mu, Kanal mı?”: Kırmızı Çizgi Nerede?
- Dolgu yeterli: Çürük sadece mine ve dentinde sınırlıysa.
- Kanal şart: Bakteriler kök kanallarına ulaşıp pulpayı iltihapladıysa (pulpitis) veya öldürdüyse (nekroz).
Bu ayrımın doğru yapılabilmesi ve ihtiyacınız olan tedavinin uygulanması için mutlaka diş hekiminize muayene olun.
Kanal Tedavisi Adım Adım
- Anestezi & izole alan (rubber dam)
- Çürüğün temizlenmesi, pulpa odasının açılması
- Dental büyütme ve aydınlatma destekli kök kanallarının şekillendirilmesi
- Dezenfeksiyon ve kök kanalı dolgusu (Ultrasonik aktivasyon, Biyoseramik )
- Geçici veya kalıcı restorasyon
Süre: Ön dişte tek kanala 30-45 dk, çok kanallı molarda 60-90 dk arası.
Başarı & Alternatifler
- Başarı oranı: Modern tekniklerle %90–95.
- İmplant alternatifi: Kanal başarısız olursa çekim + implant düşünülebilir; ancak doğal dişi korumak her zaman ilk seçenek.
- Retreatment (yeniden kanal): Eski dolgu sızıntısı veya kırık alet varsa tekrar yapılabilir.
Sık Sorulan Sorular
Dolgu yapıldıktan sonra dişim ağrıyorsa ne yapmalıyım?
Dolgunun yüksek kalması veya pulpanın hafif tahriş olması küçük sızlamalara yol açabilir. Bu rahatsızlık genellikle 24–48 saat içinde azalır. Ağrı azalmıyor ya da artıyorsa, kontrol için doktorunuza başvurmanız gerekir.
Tedavinin ömrünü nasıl uzatırım?
Dolgu veya kanal tedavisi yapılmış dişlerin uzun yıllar sorunsuz kalması için günde en az iki kez diş fırçalama, düzenli ara yüz temizliği (diş ipi, ara yüz fırçası) ve yılda en az bir kez kontrol şarttır. Böylece olası sızıntı ya da yeni çürükler henüz başlangıç aşamasında yakalanabilir.
Kanal tedavisi acıtır mı?
Modern anestezikler, lastik örtü (rubber dam) izolasyonu ve dental büyütme destekli teknikler sayesinde işlem sırasında ağrı hissetmezsiniz. İşlem sonrasında hafif bir sızı normaldir ve çoğu hasta için hafif ağrı kesiciler yeterli olur.
Dolgu düşerse ne yapmalıyım?
Düşen dolgunun olduğu bölgeyi nazikçe temizleyin, sert ve sıcak gıdalardan kaçının ve mümkünse 48 saat içinde doktorunuza baş vurun. Beklemek, bakterilerin derine ilerleyerek kanal tedavisi gerektirecek kadar hasar vermesine yol açabilir.
Gebelikte dolgu veya kanal tedavisi güvenli mi?
Genellikle en uygun dönem 2. trimesterdir. Dijital sensörle çekilen düşük doz röntgen ve kurşun önlük kullanımı sayesinde bebeğin maruz kaldığı radyasyon ihmal edilebilir düzeydedir; bu nedenle tedaviler hem anne hem bebek için güvenli kabul edilir.
Son Söz
Bir diş çürüğü, sandığınızdan hızlı ilerleyip “küçük dolgu-büyük masraf” skalasında yukarı tırmanabilir. Gülüşünüzün hem estetik hem de biyolojik temellerini sağlam tutmak için düzenli kontrolü ihmal etmeyin. Çat kapı gelen o soğuk-sıcak hassasiyeti, sonraki randevunuzun habercisi olabilir.
